Fasıl 21: Trans-Avrupa Ağları

AVRUPA BİRLİĞİ'NİN TRANS-AVRUPA AĞLARI POLİTİKASI:

Trans-Avrupa Ağları politikası ile Ulaştırma, Enerji ve Telekomünikasyon sektörlerinde Avrupa altyapısının entegrasyonu ve karşılıklı işletilebilirliği amaçlanmaktadır. Trans-Avrupa Ağlarının kurulması ve geliştirilmesi ile ulusal ağların uygun şekilde birbirine bağlanmasının ve birlikte çalışabilirliğinin teşvik edilmesi sonucunda iç pazardan tam olarak yararlanılması ve Avrupa Birliği'nde ekonomik büyümeye ve istihdam yaratılmasına katkıda bulunulması amaçlanmaktadır. TEN Politikası aynı zamanda uyumlu bir Avrupa altyapı sistemi oluşturmak için bölgesel ve ulusal altyapıyı birbirine bağlamaktadır. TEN politikasının aşağıdaki konularda etkinliği ve verimliliği artırması beklenmektedir:

• Ekonomik ve Sosyal Bütünleşme
• Kişilerin, malların ve hizmetlerin serbest dolaşımı
• Az gelişmiş bölgelerin geliştirilmesi,
• Çevresel etkilerin sınırlanması
• Komşu ülkelerle bağlantıların güçlendirilmesi
• Rekabetçi enerji üretimi ve arzı
• Yenilenebilir enerji üretiminin artırılması
• Enerji arz güvenliği ve etkinliği 

Trans-Avrupa Ağları kavramına ilk olarak Maastricht Antlaşması (1993)’nda yer verilmiştir. TEN politikası amacı “Ulaştırma, Enerji ve Telekomünikasyon sektörlerinde Avrupa altyapısının entegrasyonu ve karşılıklı işletilebilirliğinin sağlanması, bu çerçevede teknik standartların belirlenerek öncelikli ortak çıkar projeleri tespit edilmesi ve bu projeler için finansman olanaklarının geliştirilmesi” şeklinde belirlenmiştir.

TEN-T kapsamında 1990’lı yılların ortalarında yürütülen Ulaştırma Altyapısı İhtiyaç Analizi (TINA) çalışmaları ile belirlenen koridor anlayışı geliştirilmiştir. Bu bağlamda, sürekli güncellenen TEN-T indikatif haritaları ile TEN-T yük ve yolcu koridorları belirlenmiştir. TEN-T Çekirdek Ağında öncelikli olarak finanse edilmek üzere 9 ana Koridor belirlenmiştir: 1. Atlantik 2. Baltık-Adriyatik 3. Akdeniz 4. Kuzey Denizi – Baltık 5. Kuzey Denizi - Ren - Akdeniz 6. Batı Balkanlar - Doğu Akdeniz 7. Baltık - Karadeniz - Ege Denizi 8. Ren – Tuna 9. İskandinav-Akdeniz

2001 yılında yayınlanan “2010 için Avrupa Ortak Taşımacılık Politikası: Karar Verme Zamanı” başlıklı Beyaz Kitap’ta taşımacılık modları arasındaki dengesizliğin giderilmesine ve bağlantı sorunlarının giderilmesine önem verilmiştir. Bu kapsamda ulaştırma altyapısındaki bağlantı sorunlarını çözmek amacıyla TEN-T Rehberleri revize edilerek yatırımların altyapı bağlantıları üzerine odaklanması amaçlanmış, proje bazında TEN-T finansman oranı %10’dan %20’ye çıkarılmıştır. Bu bağlamda TEN-T çerçevesindeki projeler ile yüksek hızlı tren altyapısının geliştirilmesi, havayolu bağlantı ve yük taşımacılığını karayolundan demiryoluna kaydırmayı hedeflemiştir.

2011 yılında yayınlanan “Tek Avrupa Taşımacılık Sahası İçin Yol Haritası”nda, 2030 yılına kadar mevcut hızlı tren hatlarının üç katına çıkarılması, 2050 yılına kadar ise Avrupa hızlı tren şebekesinin tamamlanması yoluyla orta mesafe yolcu taşımacılığının büyük bir bölümünün demiryollarına kaydırılması hedeflenmektedir.  İlaveten, 2030 yılına kadar TEN-T çekirdek ağının tamamlanması, 2050 yılına kadar ise bütün çekirdek ağ havalimanlarına hızlı tren bağlantısının sağlanması AB’nin öncelikleri arasında yer almaktadır.

Trans-Avrupa Ulaştırma Ağlarının (TEN-T) geliştirilmesine ilişkin (AB) 2024/1679 sayılı AB Rehber İlkeleri Tüzüğü 28 Haziran 2024 tarihinde AB Resmi Gazetesinde yayımlanmış ve 18 Temmuz 2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 11 Aralık 2013 tarihli ve (AB) 1315/2013 sayılı TEN-T Tüzüğü'nün yerini alan Tüzük, ayrıca TEN-T'nin finansman aracı olan Avrupa'yı Birleştirme Aracı'na (CEF) ilişkin 7 Temmuz 2021 tarihli ve (AB) 2021/1153 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü ile Rekabetçi yük taşımacılığı için Avrupa demiryolu ağına ilişkin 22 Eylül 2010 tarihli ve (AB) 913/2010 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü'nde de değişiklikler getirmektedir. Yeni Tüzüğe ilişkin detaylar aşağıda verilmektedir:

• Yeni Rehber İlkeler, TEN-T ağının tamamlanmasına ilişkin önceki 2 katmanlı yaklaşım (Çekirdek ağ, kapsamlı ağ) yerine 3 katmanlı yeni bir ağ yapısı getirmektedir Çekirdek ağ, AB büyük şehirleri arasındaki en önemli bağlantıları ve düğüm noktalarını içermektedir. Kapsamlı ağ ise AB'nin tüm bölgelerinin çekirdek ağa bağlanmasını hedeflemektedir. Yeni tüzük ile Çekirdek ağ ve Kapsamlı ağa ek olarak, kapsamlı ağın öncelikli bölümleri temelinde “genişletilmiş bir çekirdek ağ” tanımlanmıştır. Bu çerçevede 2040 yılında tamamlanması planlanan genişletilmiş çekirdek ağ oluşturulmuştur.
• TEN-T ağının tamamlanması için son tarihler belirlenmiş olup çekirdek ağın 2030'a kadar, yeni eklenen genişletilmiş çekirdek ağın 2040'a kadar ve kapsamlı ağın 2050'ye kadar tamamlanması planlanmaktadır. Yeni tüzükle ortaya konan genişletilmiş çekirdek ağ sayesinde başta demiryolu olmak üzere sınır ötesi ulaştırma bağlantılarındaki eksikliklerin giderilmesi hedeflenmektedir.
• Tüzük kapsamında belirlenen yüksek stratejik öneme sahip "Avrupa Ulaştırma Koridorları" demiryolu, karayolu ve denizyolu hatlarını bütünleştiren, çok-modlu yolcu ve yük taşımacılığı için gereken altyapının planlanmasını kolaylaştıran hatlardan oluşmaktadır. Avrupa Ulaştırma Koridorları, çekirdek ve genişletilmiş çekirdek ağların stratejik bölümlerini kapsayan koridorlar ile demiryolu yük koridorlarını entegre etmektedir.
• TEN-T ağı kapsamında, dört Avrupa Ulaştırma Koridoru Ukrayna ve Moldova'ya kadar uzatılırken, Rusya-Ukrayna Savaşı koşulları göz önüne alınarak AB ile Rusya ve Belarus arasındaki sınır ötesi bağlantılar gözden geçirilmiştir. Bu çerçevede, AB ile Rusya/Belarus arasındaki tüm sınır ötesi bağlantılar öncelikli olan çekirdek ağ kapsamından çıkartılarak 2050 yılında tamamlanması öngörülen kapsamlı ağa dahil edilmiştir.
• TEN-T çekirdek ve genişletilmiş çekirdek ağındaki yolcu demiryolu hatlarının, trenlerin 2040 yılına kadar 160 km/saat veya daha hızlı seyahat etmesine olanak tanıyacak şekilde yapılandırılması öngörülmektedir. Ayrıca, tüm ağda Avrupa standardı hat genişliğine geçişin sağlanması hedeflenmektedir.
• 2040 yılına kadar TEN-T'nin çekirdek ve genişletilmiş çekirdek karayolu ağında ortalama her 150 km'de bir güvenli ve emniyetli park alanları oluşturulacaktır. Bu sayede, profesyonel sürücüler için güvenliği ve uygun çalışma koşulları sağlanmış olacaktır.
• Yük terminallerindeki işleme kapasitesi geliştirilecek ve ağ genelinde 740 metre uzunluğundaki yük trenlerinin sayısı artırılacaktır. Böylece daha fazla yükün daha sürdürülebilir taşıma modlarına kaydırılması ve Avrupa'nın kombine taşımacılık sektörünün geliştirilmesi hedeflenmektedir.
• Tüzük, 2027 yılına kadar her kentsel düğüm noktası için bir Sürdürülebilir Kentsel Hareketlilik Planı oluşturulmasını zorunlu kılarak TEN-T politikasının kentsel boyutunun geliştirilmesini öngörmektedir. Bu çerçevede, TEN-T ağındaki 424 büyük şehrin tamamının, sıfır ve düşük emisyonlu hareketliliği teşvik etmek, yürüyüş ve bisiklet yolu altyapısını geliştirmek ve iyileştirmek amacıyla Sürdürülebilir Kentsel Hareketlilik Planları geliştirmesi zorunlu hale getirilmiştir.

Trans Avrupa Enerji Ağları politikası, AB ülkelerinin enerji ağlarını birbirine bağlayan, uyumu güçlendiren ve AB genelinde dayanışma ile iş birliğini geliştiren köklü bir AB aracıdır.

TEN-E Tüzüğünün amacı, AB’nin enerji altyapı politikasını güçlendirerek Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın hedefleriyle uyumlu hale getirmek ve 2050 yılına kadar iklim nötr bir enerji karışımına ulaşılmasına yardımcı olacak yatırımları mümkün kılmaktır. Düzenlemedeki başlıca unsurlar aşağıda sıralanmaktadır:

• Yeni ve güncellenmiş enerji altyapısı kategorileri ile öncelikli koridorlar ve alanların yeniden yapılandırılması,
• AB ülkelerinin deniz üstü yenilenebilir enerji hedeflerini destekleyerek gerekli deniz üstü şebeke projelerinin ölçeklendirilmesine olanak tanıyan özel deniz üstü şebeke planlama hükümlerinin oluşturulması,
• Doğal gaz projelerine yer verilmemesi, ancak hidrojen, elektrolizörler ve yerel düşük karbonlu ve yenilenebilir gazlar için destek sağlanması,
• Tüm projelerin zorunlu sürdürülebilirlik kriterlerine uyması zorunluluğu,
• Ortak çıkar ve karşılıklı çıkar projelerinin (PCI ve PMI) uygulanmasının hızlandırılması,
• Sektörler arası enerji altyapısı planlamasının güçlendirilmesi,
• AB ülkeleri ile AB dışındaki ülkeler arasında karşılıklı çıkar projelerinin geliştirilmesi.

FASLIN KAPSAMI:

Trans Avrupa Ağları (TEN) Faslı ulaştırma, enerji ve telekomünikasyon olarak üç alt başlıktan oluşmaktadır.

TEN-Ulaştırmanın (TEN-T) temel amacı Üye Ülkeler arasında kişilerin, malların ve hizmetlerin serbest dolaşımını kolaylaştırmak amacıyla ‘Tek Avrupa Ulaştırma Alanı’nın fiziki altyapısını oluşturmaktır. Bu amaca ulaşmak için;

• Altyapı yatırımlarına ağ anlayışı getirilmiş,
• Farklı ulaştırma türlerinin intermodal bağlantısı için kesişim merkezleri (nodes) kurulması planlanmış,
• Mevcut ve planlanan yatırımlar için teknik standartlar belirlenmiş,
• Kurulacak altyapının verimliliğini ve etkinliğini artırmak için akıllı ulaştırma sistemlerinden (AUS) en üst düzeyde faydalanılması anlayışı benimsenmiştir.

TEN-Enerjinin (TEN-E) amacı Hazar, Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgelerinde yer alan enerji kaynaklarının AB pazarlarına ulaşması için gerekli petrol ve doğalgaz boru hatlarının inşa edilmesini, elektrik alışverişinin kolaylaşması amacıyla elektrik iletim hatları bağlantıların gerçekleştirilmesini ve elektrik sistemlerinin birlikte işlerliğinin temin edilmesini sağlamaktır.

TEN-Telekomünikasyonun (TEN-Telecom) amacı ise Avrupa çapında entegre olmuş bir telekomünikasyon ağının ve enformasyon toplumunun oluşturulmasıdır.

TEN ile ilgili en güncel mevzuata aşağıda yer verilmektedir:

1. Trans-Avrupa Ulaştırma Ağı: Trans-Avrupa Ulaştırma ağının geliştirilmesine yönelik Birlik kılavuz ilkelerine ilişkin 13 Haziran 2024 tarihli ve (AB) 2024/1679 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
2. Trans-Avrupa Enerji Ağı: Trans-Avrupa Enerji altyapısı için kılavuz ilkelere ilişkin 17 Nisan 2013 tarihli ve (AB) 347/2013 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
3. Trans-Avrupa Ağları Finansman Aracı (CEF): Avrupa'yı Birleştirme Aracını (CEF) kuran 7 Temmuz 2021 tarihli ve (AB) 2021/1153 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü
4. Trans-Avrupa Ulaştırma Ağı Finansman Aracı: Avrupa'yı Birleştirme Aracını (CEF) kuran (AB) 1316/2013 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğüne ilavede bulunan 8 Temmuz 2016 tarihli ve (AB) 2016/1649 sayılı Yetki Devrine Dayanan Komisyon Tüzüğü

FASLIN MÜZAKERE SÜRECİNDE GELDİĞİ AŞAMA:

Trans Avrupa Ağları Faslının Tanıtıcı Tarama Toplantısı 30 Haziran 2006 tarihinde, Ayrıntılı Tarama Toplantısı ise 29 Eylül 2006 tarihinde yapılmıştır. Portekiz Dönem Başkanlığı’nın 27 Eylül 2007 tarihli mektubu ile ülkemizin müzakerelere yeterince hazır olduğu belirtilmiş ve Türkiye Trans Avrupa Ağları Faslında Müzakere Pozisyon Belgesini sunmaya davet edilmiştir. Fasla ilişkin açılış kriteri bulunmamaktadır. Fasıl 19 Aralık 2007 tarihinde Brüksel’de yapılan Hükümetler arası Konferans’ta müzakerelere açılmıştır.

Fasla ilişkin bir adet Teknik Kapanış Kriteri bulunmaktadır: Türkiye ve Avrupa Komisyonu, 1692/96 sayılı Kararın tadil edilmiş haline göre gelecekteki TEN-T ağı üzerinde ve söz konusu TEN-T ağı çerçevesinde Avrupa Menfaati öncelikli bir proje üzerinde anlaşmış olmalarıdır.

Teknik Kapanış Kriterinin karşılanmasına yönelik çalışmalar neticesinde Avrupa Komisyonu ile Kapıkule-Halkalı-Ankara-Sivas-Kars Demiryolu Hattı Projesi üzerinde mutabık kalınmış ve kriter karşılanmıştır. Avrupa Komisyonu Genişleme Genel Müdürlüğü 21 No’lu Trans Avrupa Ağları faslında Türkiye’nin teknik kapanış kriterini karşıladığına dair mektubu 18 Mart 2011 tarihinde Türkiye’ye göndermiştir.

Diğer yandan Avrupa Birliği 2013 yılı sonunda gözden geçirilmiş TEN-T kılavuzlarını yayınlamıştır. Bu kapsamda Avrupa Komisyonu ile birlikte yürütülen Türkiye’nin Kapsamlı Trans-Avrupa Ulaştırma Ağı güncelleme çalışmaları ve Türkiye için Çekirdek Ağ oluşturma çalışmaları 2016 yılında tamamlanmış ve söz konusu Kapsamlı ve Çekirdek Ağ haritalarımız üzerinde 2016 yılı Mayıs ayında Rotterdam’da düzenlenen Bakanlar Toplantısında üst düzey mutabakat sağlanmıştır.

11 Nisan 2000 tarihinde 3/2000 sayılı Ortaklık Konseyi kararıyla, katılım ortaklığının öncelikleri ve mevzuatın yaklaştırılması konularındaki gelişmeyi izlemek amacıyla, Ortaklık Komitesine bağlı, karar almaya yetkisi olmayan 8 tane alt komite oluşturulmuştur. 6 No’lu Ulaştırma, Çevre, Enerji ve Trans-Avrupa Ağları Alt Komitesinin son toplantısı 14-15-16 Kasım 2023 tarihlerinde Avrupa Komisyonu ev sahipliğinde çevrimiçi olarak gerçekleştirilmiştir.

FASIL KAPSAMINDA YÜRÜTÜLEN ÇALIŞMALAR:

Trans Avrupa Ulaştırma Ağları (TEN-T)

TEN-Ulaştırmanın amacı, Türkiye ve AB arasında kişilerin, malların ve hizmetlerin serbest dolaşımını kolaylaştırmak amacıyla iyi bir ulaştırma altyapısı oluşturarak, bunun Trans-Avrupa Ulaştırma Ağlarına eklemlenmesini sağlamaktır. Türkiye, hızlı ve güvenilir ulaştırma altyapısının ve multi-modal ulaştırma ağının oluşturulmasına ve Karadeniz, Asya, Orta Doğu ve Akdeniz bölgeleri ile Avrupa arasında gerekli ulaştırma bağlantılarının sağlanmasına büyük önem vermektedir.

Bu çerçevede, ilgili AB mevzuatı ile uyumlu Ulaştırma Altyapı İhtiyaçları Değerlendirme (TINA) Çalışması yapılmış ve bu çalışma baz alınarak “Çekirdek Ağ Veri Güncelleme Dosyası” hazırlanmıştır. TINA çalışması ile ülkemizin Avrupa altyapısı ile bağlantılandırılması için öncelikli altyapı yatırım ihtiyaçları belirlenmiştir. Ülkemizin TEN-T ile bağlantısının güçlendirilmesi ve kendi çekirdek ağının inşasını amaçlayan altyapı projeleri IPA (2007-2013) altında Ulaştırma Operasyonel Programı kapsamında yürütülmektedir. Dolayısıyla, Ulaştırma Sektörel Operasyonel Programı kapsamındaki projeler de TINA çalışması temel alınarak önceliklendirilmektedir.

TINA çalışmasının sonuçları temel alınarak hazırlanan Türkiye TEN-T Karayolu Ağı Haritası, Avrupa Birliği Komisyonu tarafından belirlenen 'TEN-T Rehber İlkeleri' doğrultusunda Çekirdek Karayolu Ağı ve Kapsamlı Karayolu Ağı şeklinde iki farklı kategoriye ayrılmıştır. Çekirdek Karayolu Ağı, stratejik olarak en önemli ve yatırım önceliği taşıyan karayolu altyapısını içerirken, Kapsamlı Karayolu Ağı ise daha az öncelikli karayolu altyapısını kapsamaktadır.

Ülkemizin TEN-T ağına ilişkin ulaştırma verilerinin Coğrafi Bilgi Sistemleri tabanlı bir sistemde depolanması, haritalanması, analiz edilmesi, raporlanması ve karar vericilere öneriler sunulmasının yanı sıra Avrupa Komisyonuna iletilebilmesi amacıyla, AB fonları kullanılarak hayata geçirilen Ulaştırma Bilgi Yönetim Sistemi Projesi (UBYS - TIMS), 14 Haziran 2016 tarihinde başlamış ve 23 Kasım 2017 tarihinde tamamlanmıştır.

Trans Avrupa Enerji Ağları (TEN-E)

Avrupa Birliği (AB), sınırları arasında hem elektrik hem doğal gaz ağlarını güçlendirmek ve bunların entegrasyonunu sağlamak ile düzenli bir elektrik ve gaz akımını güvence altına almak istemektedir. Doğu kaynakları ile Batı pazarları arasında stratejik konuma sahip Türkiye, söz konusu altyapı projelerinin gerçekleştirilmesine büyük önem vermektedir.

Türkiye, bölgedeki diğer ülkelerle enerji alanında daha yakın işbirliğine imkân sağlayacak ve enerji güvenliğinin tesisi bağlamında AB’nin önceliklerinden birini teşkil eden Güney Gaz Koridorunun hayata geçirilmesinde ve Türkiye ile AB’nin enerji güvenliğine katkıda bulunmada büyük bir rol üstlenmektedir. Türkiye’nin dâhil olduğu gaz iletim ve bağlantı projeleri Türkiye’nin AB piyasası ile entegrasyonunu temin ederken, AB’nin arz güvenliğine ve kaynak çeşitlendirmesine katkı sağlamaktadır

Avrupa Birliği, Güney Gaz Koridoru çerçevesinde 4 ana hedef üzerine odaklanmaktadır:

• Hazar doğal gaz kaynakları ile Avrupa arasında fiziksel bir bağlantı oluşturulması,
• Arz güvenliğinin artırılması ve 2009’da Ukrayna-Rusya krizi gibi krizlerden en az seviyede etkilenilmesi,
• Transit taşımacılığa ilişkin risklerin azaltılması,
• Toptan satış rekabetinin artırılması.

Bu bağlamda, Türkiye ile AB ülkeleri arasında doğal gaz alanında bağlantı çalışmaları yürütülmekte olup enerji kaynaklarının ticaretinin yapılabilmesi için çalışmalar sürmektedir. Türkiye’nin enerji tüketen ve batısında yer alan ülkeler ile petrol ve doğal gaz üreticisi ülkeler arasında bir köprü işlevi gören konumu, enerji arz güvenliği açısından bakıldığında ülkemizin önemini artırmaktadır.

Ülkemiz Türkiye – Yunanistan doğal gaz enterkoneksiyonu, Bakü – Tiflis – Ceyhan, Kerkük – Yumurtalık petrol boru hattı, TANAP, TürkAkım gibi büyük çaplı projeleri hayata geçirmiştir.

Türkiye ile AB arasında sınır ötesi elektrik ticaretinin gerçekleşmesine yönelik yasal çerçevenin tamamlanması ve teknik sorunların çözülmesine ilişkin çalışmalar kapsamında, 18 Eylül 2010 tarihinde, Türkiye elektrik sisteminin ENTSO-E (European Network of Transmission System Operators for Electricity) Avrupa Kıtası Senkron Bölgesine bağlanmış ve deneme paralel çalışma testi başlatılmış ve Türkiye, Yunanistan ve Bulgaristan arasındaki sınırlı ticari elektrik alışverişi başarıyla devam etmiştir. 19 Eylül 2013 tarihinde ENTSO-E tarafından Türkiye elektrik sistemi ile Kıta Avrupası elektrik sisteminin kalıcı bağlantısının gerçekleşmesini test eden deneme sürecinin olumlu sonuçları açıklanmış ve TEİAŞ’ın söz konusu standart ve yükümlülükleri kendisi için kalıcı bir şekilde bağlayıcı hale getirecek olan Uzun Dönem Anlaşmasının imzalanmasının öngörüldüğü belirtilmiştir. Bu kapsamda, TEİAŞ ile ENTSO-E arasında kalıcı elektrik bağlantısına yönelik teknik ve hukuki yükümlülükleri tanımlayan “Uzun Dönem Anlaşma” 15 Nisan 2015 tarihinde Brüksel’de imzalanmıştır. TEİAŞ-ENTSO-E bağlantısı, uzun dönemli anlaşmanın imzalanması ile birlikte kalıcı bir bağlantıya dönüşmüştür. 14 Ocak 2016 tarihinde imzalanan anlaşma ile TEİAŞ, ENTSO-E’ye gözlemci üye olmuştur. Ekim 2018’de gözlemci üyeliğin devamı için başvuruda bulunulmuştur. Gözlemci Üyelik Anlaşması 13 Aralık 2022 tarihinde Brüksel'de imzalanmıştır. Bu anlaşma, 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren üç yıllık bir süre için geçerli olacaktır.

FASIL KAPSAMINDA GERÇEKLEŞTIRILEN PROJELER

Tamamlanan projeler:

• Ankara-İstanbul Hızlı Tren Hattının Köseköy – Gebze Bölümünün İnşası Projesi:
• Irmak – Karabük  – Zonguldak Demiryolu Hattının Rehabilitasyonu ve Sinyalizasyonu Projesi:
• Samsun – Kalın Demiryolu Hattı Projesi

İnşası devam eden projeler:

• Halkalı - Kapıkule Demiryolu Hattı Projesinin Çerkezköy - Kapıkule Kesiminin İnşası Projesi : Halkalı-Kapıkule Demiryolu Hattının İnşası Projesi’nin toplam uzunluğu 229 km olup, IPA fonları, 153 km uzunluğundaki Çerkezköy-Kapıkule kesimi için kullanılmaktadır. Çevre Dostu Raylar olarak nitelenen bu proje tamamlandığında Bulgaristan sınırına uzanan güzergahı ile Türkiye’yi Avrupa’ya bağlayacaktır. AB –Türkiye iş birliğinin en büyük yatırım projesi olarak tanımlanan proje nihai aşamada Asya’yı Avrupa’ya bağlayacak Demir İpek Yolunun önemli bir bölümünü oluşturacaktır. IPA II döneminde ulaştırma sektörüne ayrılan fonların %74’ü bu projeye tahsis edilmiştir.

FASIL KAPSAMINDA İLGİLİ KURULUŞLAR VE FAYDALI BAĞLANTILAR

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı

Ulaştırma Sektörel Operasyonel Programı

Avrupa Komisyonu – Ulaştırma ve Hareketlilik Genel Müdürlüğü 

Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu

Avrupa Komisyonu – Yenilikçilik ve Şebekeler Yönetim Ajansı

Avrupa Komisyonu – Trans-Avrupa Ulaştırma Ağı

Avrupa Komisyonu – Trans-Avrupa Enerji Ağları Kılavuzu