Fasıl 14: Taşımacılık Politikası

AVRUPA BİRLİĞİ’NİN TAŞIMACILIK POLİTİKASI:

Avrupa Birliği’nin taşımacılık politikası temel olarak; emniyetli, güvenli, verimli ve çevre dostu taşıma hizmetlerini teşvik ederek iç pazarın işleyişinin geliştirilmesini amaçlamaktadır.

Taşımacılık politikasıyla Avrupa çapında temiz, emniyetli ve etkin taşımacılık hizmetleri sunarak iç pazarın desteklenmesi ve AB vatandaşlarının özgürce seyahat edebilmelerinin sağlanması hedeflenmiştir. Bu çerçevede farklı taşımacılık türleri arasında denge oluşturulması, birbirleri ile bağlantılarının sağlanması, darboğazların aşılması temel önceliklerdir.

AB taşımacılık politikasının merkezinde kullanıcı yer almaktadır. Ulaştırmanın alt sektörleri için getirilen yeni düzenlemeler ile yol emniyeti, kullanıcı hakları, çalışma koşulları, çevreye olumsuz etkilerin azaltılmasına yönelik olarak ortak, yeknesak ve zorunlu mevzuat benimsenmiştir.

Avrupa Birliği’nin taşımacılık politikasının gelişimine ilişkin temel dönüm noktaları aşağıda sunulmaktadır:

Roma Antlaşması’na (Madde 3, paragraf (e)) göre taşımacılık, Avrupa ekonomik entegrasyonunun gerçekleştirilebilmesi için ortak politikalar oluşturulması gereken bir alandır. Taşımacılık politikaları, malların serbest dolaşımının ve dolayısıyla iç pazar oluşumunun ve kişilerin AB içerisinde serbestçe seyahat edebilmelerinin temelinde yer alır.

Roma Antlaşması’nda Ortak Taşımacılık Politikasına ilişkin hükme rağmen Avrupa Taşımacılık Politikasının şekillenmeye başlaması yaklaşık 30 yıl almıştır. Avrupa Birliği Antlaşması (Maastricht Antlaşması, 1993) ile taşımacılık politikasının siyasi, kurumsal ve bütçesel temelleri güçlendirilmiştir. Antlaşmada Trans-Avrupa Ağları kavramına da yer verilmiş ve bu çerçevede Birlik kaynakları kullanılmak suretiyle Avrupa düzeyinde taşımacılık altyapı planları oluşturması mümkün hale gelmiştir. Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma (Lizbon Antlaşması, 2009)’nın 90-100. maddeleri taşımacılık sektörüne ilişkin olup Antlaşma ile üye ülkeler, bu konuda Birliğin düzenleme yapma yetkisini kabul etmiştir.

Komisyon’un 1992 yılında yayımladığı Ortak Taşımacılık Politikasının geleceğine ilişkin Beyaz Kitap, taşımacılık piyasasının rekabete açılmasını hedeflemiş ve yayımlanmasından sonraki 10 yıl içerisinde taşımacılık piyasası büyük ölçüde rekabete açılmıştır. Ancak, demiryolu sektöründe istenen gelişmeler gerçekleşmemiş, sektör bu süre zarfında rekabete açılamamıştır. Ortak Taşımacılık Politikasının gelişmesi ile birlikte tüketici fiyatları düşmüş, servis kalitesi ve seçenekler artmakla beraber, bu alandaki gelişime istendiği ölçüde uyumlu ve düzenli gerçekleşmemiştir. Anayollarda, demiryollarında, havalimanlarında oluşan sıkışıklıklar, çevreye, halk sağlığına verilen zararlar ve trafik kazaları gibi sıkıntılar aşılamamıştır.

Komisyon 2001 yılında bu alanda yeni bir Beyaz Kitap yayımlamış ve Ortak Taşımacılık Politikası için 10 yıllık bir perspektif oluşturulmuştur. Farklı taşımacılık türleri arasında denge oluşturulması, birbirleri ile bağlantılarının sağlanması, darboğazların aşılması gibi konularda politika önerileri ortaya konulmuş, kaynak sorunlarına değinilmiştir. Havacılık sektöründe emniyet ile ilgili ortak, yeknesak ve zorunlu mevzuat benimsenmiştir. Deniz, hava ve demiryolu taşımacılığı alanlarında emniyet ajansları oluşturulmuş, yolcu hakları geliştirilmiş, taşımacılık politikasının sosyal boyutu güçlendirilmiş ve çalışma koşulları düzenlenmiştir. 11 Eylül 2001 tarihinde yaşanan saldırılar sonrası farklı ulaştırma türleri ve kritik altyapılar için güvenlik politikası oluşturulmuştur.

2011 yılında yayımlanan “Tek Avrupa Taşımacılık Sahası İçin Yol Haritası” isimli Beyaz Kitap ise, AB Taşımacılık Sisteminin 2050 yılına kadar sürdürülebilir bir sistem haline getirilmesini amaçlayan öneriler ortaya koymaktadır. Geliştirilecek politikalar ile temel olarak, 2050 yılına gelindiğinde sera gazı emisyonlarının 1990 yılı seviyesine oranla % 60 azaltılmış olması, petrole bağımlı taşımacılık oranının önemli ölçüde düşürülmesi, taşımacılıkta yaşanan sıkışıklık ve yoğunluğun azaltılması hedeflenmektedir.

2013 yılında Kentsel Hareketlilik Planı kabul edilmiştir. Paket, kentsel hareketliliğin öncelikle yerel seviyedeki aktörlerin sorumluluğunda olduğunu onaylamaktadır. Yerel aktörler, bütünleşik stratejilerin uygulanabilmesine destek olabilmek için ulaşım planları geliştirmeye teşvik edilecektir. Bu bağlamda, Sürdürülebilir Kentsel Hareketlilik Planları (SUMP) için bir konsept önerilmiş; erişilebilirlik, kentsel akıllı ulaşım sistemleri ve kentsel güvenlik alanlarına odaklanılmıştır.

AB ekonomisini sürdürülebilir bir ekonomik modele dönüştürmek için yeni bir büyüme stratejisi olan “Avrupa Yeşil Mutabakatı” (AYM), iklim değişikliği konusunda son derece önemli adımlar içermektedir. Avrupa Komisyonu, AYM kapsamında 9 Aralık 2020 tarihinde Sürdürülebilir ve Akıllı Hareketlilik Stratejisini yayımlamıştır. Söz konusu plan, ulaştırma kaynaklı karbondioksit emisyonlarını düşürmek, ulaşım sistemini daha akıllı ve sürdürülebilir hale getirmek amacıyla gerçekleştirilmesi gereken girişimleri tanımlamaktadır.

Sürdürülebilir ve Akıllı Hareketlilik Stratejisi, 10 önemli hedef kapsamında 82 girişim tanımlamaktadır.

Strateji belgesinde yer alan 10 önemli hedef;

• Sıfır emisyonlu araçların, yenilenebilir ve düşük karbonlu yakıtların ve bu kapsamdaki altyapının geliştirilmesi,
• Sıfır emisyonlu liman ve havaalanlarının oluşturulması,
• Şehirlerarası ve şehir içi ulaşımın daha sürdürülebilir ve temiz hale getirilmesi,
• Yük taşımacılığının daha yeşil hale getirilmesi,
• Karbonun fiyatlandırılması ve kullanıcılara daha iyi teşviklerin sağlanması,
• Bağlantılı, otonom ve çok-modlu ulaşımın hayata geçirilmesi,
• Akıllı ulaşım sistemleri için inovasyon çalışmalarının yürütülmesi; veri depolama ve yapay zeka gibi teknolojik gelişmelerin etkin bir şekilde kullanılması,
• Tek pazarın güçlendirilmesi,
• Ulaşım imkanlarının herkes için adil ve ulaşılabilir hale getirilmesi, hiçbir grubun gelişmelerin dışında bırakılmaması ve
• Taşımacılık emniyet ve güvenliğinin arttırılmasıdır.

AYM kapsamında Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan eylem planlarından biri 14 Temmuz 2021 tarihinde yayımlanan 55'e Uyum "Fit-for-55" paketidir. Ulaştırma alanındaki temel politikası, taşıt kaynaklı emisyonları kademeli olarak azaltarak sıfır emisyonlu hareketliliğe geçişi sağlamak olan Paketle, ulaşımda düşük emisyonlu kaynakların kullanılması, elektrikli ve hidrojen yakıtlı araçlara geçişin hızlandırılması ve emisyon ticaretinin yaygınlaştırılması planlanmaktadır.

Sera gazı emisyonlarını azaltmak için AB'nin temel aracı olarak tanımlanabilecek olan AB Emisyon Ticaret Sistemi’nde (AB ETS) 55’e Uyum paketi ile yapılan revizyon kapsamında, denizcilik sektöründen kaynaklanan emisyonların AB ETS kapsamına dahil edilmesi için gerekli olan izleme, raporlama ve doğrulama kuralları (AB) 2023/957 sayılı Tüzük ile belirlenmiştir. Ayrıca, halihazırda ETS kapsamında olan havacılık sektörüne sağlanan ücretsiz emisyon tahsisatlarının kademeli olarak kaldırılmasını öngören (AB) 2023/958 sayılı Direktif yayımlanmıştır.

55’e Uyum paketi, daha temiz araçları ve yakıtları teşvik etmek üzere yeni araç ve kamyonetler için daha sıkı CO2 emisyon standartları getirmiş; Alternatif Yakıtlar Altyapı Tüzüğü (AFIR) ile AB genelinde daha çevre dostu araçların şarj edilmesi ve yakıt ikmali için gerekli altyapının geliştirilmesine yönelik düzenlemeler getirmiştir. Keza, sürdürülebilir havacılık yakıtlarını (SAF) teşvik eden ReFuelEU Havacılık Tüzüğü (Sürdürülebilir hava taşımacılığı için eşit rekabet olanaklarının sağlanmasına ilişkin 18 Ekim 2023 tarihli ve (AB) 2023/2405 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü) ve Sürdürülebilir denizcilik yakıtlarını teşvik edecek FuelEU Denizcilik Tüzüğü (Deniz taşımacılığında yenilenebilir ve düşük karbonlu yakıtların kullanımına ilişkin 13 Eylül 2023 tarihli ve (AB) 2023/1805 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü) Paket’in önemli unsurları arasında yer almaktadır.

ReFuelEU Havacılık Tüzüğü ile FuelEU Denizcilik Tüzüğünün kabul edilmesiyle 55’e Uyum paketi kapsamındaki yasama süreci tamamlanmıştır. AB artık ekonominin tüm kilit sektörlerini kapsayan yasal olarak bağlayıcı iklim hedeflerine kavuşmuştur.

FASLIN KAPSAMI:

Taşımacılık Politikası Faslı;

• Karayolu taşımacılığı,
• Demiryolu taşımacılığı,
• Denizyolu taşımacılığı,
• Havayolu taşımacılığı konularını içermektedir.

AB Taşımacılık Politikası Faslının düzenlediği temel alanlar aşağıda belirtilmiştir:

Karayolu taşımacılığının temel ilkeleri; genel taşımacılık politikasında olduğu gibi bu alanda sürdürülebilir, etkin, güvenli, emniyetli ulaşımı, çevreye olumsuz etkileri azaltmak suretiyle sağlamaktır. Bu ilkeler çerçevesinde, etkin karayolu yük ve yolcu taşımacılığını teşvik etmek, eşit şartlarda rekabete imkan tanımak, emniyetli ve daha çevre dostu teknik standartları uyumlaştırmak, asgari düzeyde mali ve sosyal uyum temin etmek ve ayrımcılık yapılmaksızın karayolu taşımacılığı kurallarının etkin uygulanmasını sağlamak hedeflenmektedir. Karayolu taşımacılığı alanında AB mevzuatı; pazara ve mesleğe giriş ((AT) 1071/2009, (AT) 1072/2009, (AT) 1073/2009 sayılı Tüzükler), çalışma saatleri, sürüş ve dinlenme süreleri ((AT)561/2006 sayılı Tüzük) ve sayısal ve akıllı takograf kullanımı ((AB) 165/2014 sayılı Tüzük), asgari yıllık araç vergileri ve geçiş ücretleri ile kullanıcı bedelleri (1999/62/AT ve 2011/76/AB sayılı Direktifler), sürücü belgeleri (2006/126/AT sayılı Direktif), araçların azami ağırlık ve boyutları (96/53/AT ve 2015/719/AB sayılı Direktifler), tehlikeli malların karayolu ile taşınması (2008/68/AT sayılı Direktif), tünellerdeki asgari emniyet gereklilikleri (2004/54/ATsayılı Direktif) gibi konuları düzenler. 

Avrupa Parlamentosu, 2035 yılından itibaren dizel ve benzinli binek otomobillerin ve hafif ticari araçların satışının yasaklanmasına dair öneriyi 9 Haziran 2022 tarihinde kabul etmiştir.

Demiryolu taşımacılığı mevzuatı, piyasanın serbestleşmesi ve birlikte işletilebilirlik ile bunlara yönelik kurumsal yapılanma, demiryolu emniyeti, altyapıya erişim, iç pazar, yük taşımacılığı, yolcu hakları ile istihdam ve çalışma şartları konularını düzenlemektedir. Piyasanın serbestleşmesi konusunda temel mevzuat Avrupa Tek Demiryolu Alanını kuran 2012/34/AB Sayılı Direktiftir. 1990’lı yıllarda demiryolu taşımacılık sektörü pek çok üye ülkede devlet tekeli şeklinde yönetildiğinden, piyasa açılımında kademeli bir yol takip edilmiş, önce yük, daha sonrasında ise yolcu taşımacılığı 2000’lerden itibaren kabul edilen demiryolu paketleri ile rekabete açılmıştır. 2016 yılında kabul edilen 4. Demiryolu Paketi ile piyasanın tamamen serbestleşmesi sağlanmıştır. 4. Demiryolu Paketi teknik bileşen (Avrupa Demiryolu Ajansı, Karşılıklı İşletilebilirlik ve Demiryolu Emniyeti Direktifine ilişkin yeni düzenlemeler) ve piyasa bileşeninden (ulusal yük taşımacılığının da serbestleşmesini öngören direktif) oluşmaktadır. Söz konusu düzenlerin tamamen yürürlüğe girmesi ile Avrupa Tek Demiryolu Alanı hedefine ulaşılması öngörülmektedir. Demiryolu mevzuatının diğer bir önemli başlığı olan üye devletler arasında demiryolu hizmetlerinin engelsiz bir şekilde işleyebilmesi için birlikte işletilebilirlik konusu ise (AB) 2016/797 Sayılı ve 11 Mayıs 2016 tarihli Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi ile düzenlenmektedir.

Denizyolu taşımacılığı sektörünün uluslararası boyutunun güçlü olmasından ötürü bu alandaki mevzuat daha çok Birliğin, çalışma şartları konusunda Uluslararası İş Örgütü (ILO), diğer denizcilik konularında ise Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) tarafından hazırlanan uluslararası sözleşmelere taraf olması ve uluslararası mevzuatın AB mevzuatına Tüzük veya Direktifler yolu ile aktarılması şeklinde düzenlenmektedir. Denizyolu taşımacılığı mevzuatı kapsamında, piyasanın düzenlenmesi ve haksız rekabetin önlenmesi, devlet destekleri, denizyolu emniyeti ve güvenliği, çalışma şartları ve deniz çevresinin korunması konuları düzenlenmektedir. Denizyolu taşımacılığında 2000’li yıllardan itibaren özellikle ERIKA ve PRESTIGE kazalarının da etkisi ile deniz emniyeti konusu Komisyonun öncelikli gündem maddesi haline gelmiştir. Bu nedenle 2000’li yıllardan itibaren denizyolu emniyetine ilişkin mevzuat paketleri kabul edilmiştir. Sonuncu Denizyolu Emniyeti Paketi 23 Nisan 2009 tarihinde kabul edilerek, bayrak devleti ve liman devleti kuralları, klas kuruluşları, kaza inceleme, taşıyıcının sorumlulukları, sigorta ve trafik izleme konularını düzenlenmektedir. Denizyolu taşımacılığı konusunda kabul edilen en güncel belge ise 2009 yılında kabul edilen “2018 yılına kadar AB Denizyolu Taşımacılığının Stratejik Hedefleri ve Önerileri” dir. Belgede, AB’nin, uluslararası piyasada daha rekabetçi, emniyetli, güvenli, temiz ve kaliteli denizyolu taşımacılığı hizmetlerinin sağlayabilmesi için önerilere yer verilmiştir. Gemi yakıtlarındaki sülfür oranının %0.5’e düşürülmesini öngören IMO düzenlemesi AB’de de yürürlük tarihi olan 1 Ocak 2020 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. “Denizcilik Alanında Sera Gazı Emisyonları İzleme Raporlama ve Doğrulanmasına İlişkin 29 Nisan 2015 tarihli ve (AB) 2015/757 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü'nün yayımlanması ile AB ETS'nin deniz taşımacılığı faaliyetlerini kapsayacak şekilde genişletilmesi için gerekli olan izleme, raporlama ve doğrulama kuralları belirlenmiştir.

Havayolu taşımacılığı mevzuatı ise; pazara giriş (hava taşıyıcılarının lisanslandırılması, topluluk havaalanlarındaki slot tahsisine ilişkin ortak kuralların belirlenmesi gibi hususlar); hava trafik yönetimi (Tek Avrupa Hava Sahası yaratılması ile ilgili tüzükler); havacılık emniyeti (sivil havacılık alanında idari prosedür ve teknik şartların uyumlaştırılması, uçak bakımı, operasyonu ve bu işte çalışanların sahip olması gereken şartlar); havacılık güvenliği; çevre; sosyal mevzuat; tüketicinin korunması gibi temel başlıklar altında şekillendirilmiştir.

Fit-for-55 paketi kapsamında 2022-2027 döneminde, AB içindeki uçuşlarda ETS, AB dışı uçuşlarda ise ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü) tarafından geliştirilen CORSIA (Uluslararası Havacılık için Karbon Dengeleme ve Azaltma Programı) sisteminin uygulanması öngörülmektedir.

Bu kapsamdaki temel AB mevzuatı şu şekilde sıralanabilir: pazara giriş ((AT) 1008/2008 sayılı Tüzük), hava trafik yönetimi ((AT) 549/2004, (AT) 550/2004, (AT) 551/2004, (AB) 255/2010, (AB) 2016/1185, (AB) 2018/1139, (AB) 2021/2085 sayılı Tüzükler), havacılık emniyeti ((AB) 2018/1139, (AB) 996/2010, (AB) 376/2014 sayılı Tüzükler), havacılık güvenliği ((AT) 300/2008 sayılı Tüzük), çevre ((AB) 2021/2085, (AB) 748/2012, (AB) 598/2014 sayılı Tüzükler), yer hizmetleri (96/67/AT sayılı Direktif), tüketicinin korunması ((AT) 261/2004, (AT) 80/2009 ve (AT) 1107/2006 sayılı Tüzükler). Söz konusu düzenlemeler ile AB havacılık pazarı entegrasyonun sağlandığı, serbest bir piyasa haline gelmiştir.

FASLIN MÜZAKERE SÜRECİNDE GELDİĞİ AŞAMA:

Faslın Tanıtıcı Tarama Toplantısı 26–29 Haziran 2006 tarihinde, Ayrıntılı Tarama Toplantısı ise 25–28 Eylül 2006 tarihinde yapılmıştır. Fasla ilişkin görüşmeler Konsey’de devam etmektedir. Resmi olarak Tarama Sonu Raporu henüz iletilmemiş olup, Fasıl Türkiye-AB Ortaklık Anlaşması Ek Protokolü nedeniyle müzakereye açılması engellenen sekiz fasıldan biridir. Resmi olarak Tarama Sonu Raporu henüz iletilmemiş olmakla birlikte gayri resmi yollardan temin edilen bilgilerden Komisyonun Kıbrıs (Ek Protokol) yanı sıra aşağıda belirtilen 2 adet teknik açılış kriteri önermekte olduğu bilinmektedir:

I.          Türkiye, demiryolu sektöründe AB müktesebatına tedrici uyum için net bir strateji geliştirmelidir.  Strateji, altyapı yönetimi ve hizmetlerin sunumu fonksiyonlarının birbirinden ayrılmasına yönelik detaylı planları,  hedef tarihleri ve aynı zamanda kurumsal kapasite geliştirme tedbirlerini içermelidir.

II.         Türkiye, “Topluluk Tahsisi”nin tanınmasına yönelik bir sürece girmeli ve Tek Avrupa Hava Sahası konusunda tedrici uyuma yönelik net bir strateji geliştirmelidir. Strateji, Güneydoğu Akdeniz bölgesinde uygun seviyede hava emniyetini garanti altına almaya yönelik gerekli iletişimi sağlayacak kabul edilebilir bir teknik çözümü içermelidir.

11 Nisan 2000 tarihinde 3/2000 sayılı Ortaklık Konseyi kararıyla, katılım ortaklığının öncelikleri ve mevzuatın yaklaştırılması konularındaki gelişmeyi izlemek amacıyla, Ortaklık Komitesine bağlı, karar almaya yetkisi olmayan 8 tane alt komite oluşturulmuştur. 6 No’lu Ulaştırma, Çevre, Enerji ve Trans-Avrupa Ağları Alt Komitesinin son toplantısı 14-15-16 Kasım 2023 tarihlerinde Avrupa Komisyonu ev sahipliğinde çevrimiçi olarak gerçekleştirilmiştir.

Türkiye-AB Yüksek Düzeyli Ulaştırma Diyaloğu

Komisyon Başkan Yardımcısı ve Ulaştırmadan Sorumlu Komiser Sayın Siim Kallas 2012 yılında gerçekleştirdiği Türkiye ziyaretinde, bir Türkiye-AB Üst Düzey Ulaştırma Diyaloğu mekanizmasının kurulmasını önermiştir. Bu kapsamda 9 Aralık 2013 tarihinde Brüksel’de gerçekleşen ilk toplantıda Üst Düzey Ulaştırma Diyaloğunun çalışma grubu toplantıları şeklinde devam etmesine karar verilmiş ve taşımacılık sektörünün farklı boyutlarında somut sonuçlara ulaşmak amacıyla üç ana çalışma grubu oluşturulmuştur: Bunlardan ilki Trans-Avrupa Ulaştırma Ağlarını (TEN-T) da içerecek şekilde oluşturulan demiryolu taşımacılığı çalışma grubu, ikincisi karayolu taşımacılığı çalışma grubu ve sonuncusu ise denizyolu taşımacılığı çalışma grubudur. 

İlk çalışma grubu toplantısı “demiryolu taşımacılığı” alanında mülga Avrupa Birliği Bakanlığı ev sahipliğinde 10 Nisan 2014 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Toplantıda, TEN-T ve demiryolu taşımacılığı alanlarında ülkemiz ile Avrupa Komisyonu arasında işbirliğinin geliştirilebilmesi amacıyla görüş ve bilgi alışverişinde bulunulmuş, işbirliği konuları belirlenmiştir. İkinci toplantı ise 17 Ekim 2014 tarihinde Brüksel’de yapılmış, karayolu güvenliği, akıllı ulaştırma sistemleri, denizyolu taşımacılığı gibi konular görüşülmüştür.

TR-AB Yüksek Düzeyli Ulaştırma Diyaloğu, Komisyon’un Ulaştırmadan sorumlu Üyesi Sn. Violeta Bulc’un 5-6 Temmuz 2017 tarihlerinde ülkemize gerçekleştirdiği ziyareti sırasında yeniden canlandırılmıştır. Bakanlar düzeyindeki diyalog toplantısı 27 Kasım 2017 tarihinde Brüksel’de gerçekleşmiştir. 20 Nisan 2018 tarihinde Sn. Violeta Bulc ülkemizi ziyaret etmiş, Halkalı-Kapıkule Demiryolu Hattı’na saha ziyareti gerçekleştirmiştir. Halkalı-Kapıkule Demiryolu Hattı temel atma töreni 25 Eylül 2019 tarihinde Edirne'de düzenlenmiştir.

15 Ocak 2019 tarihinde Bakan Yardımcısı düzeyinde ve ulaştırma alanında kapsamlı bir gündem çerçevesinde gerçekleştirilen son üst düzey toplantının sonrasında 5 Şubat 2019 tarihinde dönemin Ulaştırma Bakanı Cahit Turhan’ın Brüksel ziyaretinde Bulc ile görüşmüş işbirliğinin geliştirilmesi yönünde fikir birliği devam etmiştir. Ayrıca, Türkiye-AB Kapsamlı Hava Taşımacılığı Anlaşması müzakereleri de beş tur halinde 2016-2019 yılları arasında gerçekleştirilmiştir. AB Dış İlişkiler Konseyi’nin 15 Temmuz 2019 tarihli toplantısında, ülkemizin Doğu Akdeniz’deki hidrokarbon arama faaliyetleri gerekçe gösterilerek yüksek düzeyli diyalogların ve Kapsamlı Hava Taşımacılığı Anlaşmasının askıya alınmasına karar verilmiştir.

Fasıl Kapsamında Gerçekleştirilen ve Devam Eden Projeler

2014-2020 Dönemi Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA II) Dönemi Projeleri

FASIL KAPSAMINDA İLGİLİ KURULUŞLAR VE FAYDALI BAĞLANTILAR

• Avrupa Komisyonu  Taşımacılık ve Hareketlilik Genel Müdürlüğü
• AB Taşımacılık Politikası Mevzuat Sayfası
• Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı 
• Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğü
• Karayolları Genel Müdürlüğü 
• Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü 
• Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü
• TCDD Genel Müdürlüğü 
• Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu