AB Sivil Koruma Mekanizması

2021-2027 döneminde program kapsamında felaketlerin önlenebilmesi ve hazırlık seviyesinin artırılması amacıyla Mekanizmanın bütçesinde ciddi bir artışa gidilerek 3.3 milyar avro tutarında bütçe belirlenmiştir.

Mekanizma yoluyla AB Komisyonu, Avrupa ve ötesindeki afetlere müdahaleyi koordine etmede kilit bir rol oynamaktadır. Bir acil durumun etkisi bir ülkenin müdahale kapasitesini (uluslararası yardım gerektiren 4. Seviye) aştığında ülke, Mekanizma aracılığıyla yardım talep edebilmektedir. Mekanizma aracılığıyla yapılan yardım talebinin ardından Mekanizma’nın operasyon merkezi olan Acil Durum Müdahale Koordinasyon Merkezi (ERCC) ihtiyaç duyulan yardımı ve uzmanlarını harekete geçirmektedir. ERCC 7/24 dünyadaki olayları izlemekte ve ulusal sivil koruma makamlarıyla doğrudan bağlantı yoluyla acil durum desteğinin hızlı bir şekilde yapılmasını sağlayabilmektedir. Orman yangını söndürme uçakları, yüksek kapasiteli su pompaları, arama kurtarma ve tıbbi ekipler gibi özelleşmiş ekipler ve ekipmanlar Avrupa içindeki ve dışındaki görevler için kısa sürede harekete geçirilebilmektedir.

Mekanizma kapsamında, afet önleme projeleri, erken uyarı ve analizleri, sivil koruma tatbikatları, geçici eksiklerin tamamlanması, hazırlık projeleri, uzman değişimi programı, akran değerlendirme programları, teknik toplantılar, çalıştaylar, eğitim ve danışmanlık ile farkındalık artırılması ve iyi uygulama örneklerinin yaygınlaştırılması gibi eylemler de hem organize edilmekte hem de finanse edilmektedir.

Program kapsamında doğrudan hibe imkanları bulunmakta olup bahse konu hibe imkanları Sivil Koruma Mekanizması kapsamında yayınlanan 2021-2025 Çalışma Programı’nda üç başlıkta ele alınmıştır.

1. Afet Direnci Kapsamında Hibeler (Teklif çağrısı ile uygulanmaktadır)
   1. Pan-Avrupa önleme ve hazırlık projeleri ve Birlik Sivil Koruma Mekanizması tatbikatları
   2. Afet Risk Yönetimi için Teknik Yardım
2. Kapasiteler
   1. Avrupa Sivil Koruma Havuzu (The European Civil Protection Pool-ECPP)
   2. İlave Rezerv Kapasitesine Geçiş Sağlanması (rescEU Transition)
   3. İlave Rezerv Kapasiteleri (rescEU Capacities)
   4. Birlik Sivil Koruma Bilgi Ağı (UCP Knowledge Network)
3. AB Konseyi Dönem Başkanlığı’nın tematik önceliklerinin Desteklenmesi

Ülkemiz 27 Ekim 2020 tarihinde AB Programları Kurulu prensip kararı doğrultusunda AB Sivil Koruma Mekanizması Programına katılımın devam etmesini kararlaştırmıştır. Programın ulusal koordinatörü AFAD’dır. Son dönemde, Avrupa Komisyonu Sivil Koruma ve İnsani Yardım Operasyonları Genel Müdürlüğü (DG ECHO) ile yapılan istişarelerde, ülkemizin 2021-2027 dönemi için Mekanizma kapsamında ödeyeceği katılım ücretinde artış olacağı belirtilmiştir. Aynı zamanda, Komisyonun 2021-2027 döneminde Program yapısında meydana gelen değişiklikler doğrultusunda Mekanizma’ya katılan tüm asosiye ülkeler ile Katılım Anlaşmalarını yenilediği bilgisi alınmıştır. Bu doğrultuda, DG ECHO ile yapılan istişareler sonucunda mutabık kalınan yeni katılım anlaşması 9 Temmuz 2024 tarihinde Ankara’da imzalanmıştır.

Ülkemizde 6 Şubat 2023 tarihinde gerçekleşen deprem felaketi sonrası Avrupa Birliği'nin ülkemize sağladığı afet ve acil müdahale yardımlarının en önemli kaynağı AB Sivil Koruma Mekanizması olmuştur. Deprem felaketinin ardından Sivil Koruma Mekanizması çok hızlı bir şekilde hareket geçirilmiş ülkemize nakit, üye ülkeler tarafından sağlanan acil yardım destekleri ve insani yardımlar yoluyla toplam 116,2 milyon avro destek sağlanmıştır.

AB Sivil Koruma Mekanizması çalışma programları için tıklayınız.

AB Sivil Koruma Mekanizması açık çağrılarına ulaşmak için “Funding and Tenders” portalını ve program web sitesini ziyaret edebilirsiniz.

Program ile ilgili proje sonuçlarına bahse konu portalda yer alan “Proje Sonuçları” adresinden ve program web sitesinde yer alan “Projeler” bölümünden ulaşabilirsiniz.