Kuzey Makedonya

Kuzey Makedonya, Haziran 2003 tarihinde gerçekleştirilen Selanik Zirvesi’nde, diğer Balkan ülkeleriyle birlikte, Avrupa Birliği (AB) tarafından potansiyel aday ülke olarak tanımlanmıştır. Kuzey Makedonya, AB’ye üyelik başvurusunu 22 Mart 2004 tarihinde yapmıştır. 2004 yılında AB ile İstikrar ve Ortaklık Anlaşması imzalayan Kuzey Makedonya, sözkonusu Anlaşma’yı imzalayan ilk Balkan ülkesidir. Benzer şekilde 2005 yılında,  Hırvatistan’ın ardından Balkanlarda ilk olarak Kuzey Makedonya’nın adaylık statüsü kabul edilmiştir.

Kuzey Makedonya’nın isim sorunu nedeniyle, AB ile katılım müzakereleri uzun yıllar başlatılamamıştır. AB Komisyonu, Kuzey Makedonya ile katılım müzakerelerine başlanması yönündeki önerisini, Ekim 2009 tarihinden itibaren yinelemiştir. Bununla birlikte Yunanistan, ülkenin anayasal ismi olarak “Makedonya”nın kullanılmasına, kendi ülkesinin kuzeyinde yer alan Makedonya Bölgesi üzerinde hak iddia edildiği gerekçesiyle karşı çıkmış ve bu nedenle, ülkenin hem AB hem de NATO üyeliğini bloke etmiştir. Nihai olarak Yunanistan ve Kuzey Makedonya, 12 Haziran 2018 tarihinde Makedonya isminin “Kuzey Makedonya Cumhuriyeti” olarak değişmesi üzerinde anlaşmaya varmıştır. 12 Şubat 2019 tarihinde, Prespa Anlaşması’nın yürürlüğe girmesini takiben Kuzey Makedonya, ülkenin yeni ismini AB’ye bildirmiştir.

Prespa Anlaşması’nın yürürlüğe girmesi ile Yunanistan, Kuzey Makedonya’nın AB ve NATO üyelik süreçlerinin önüne koyduğu engeli kaldırmıştır. Nitekim 26 Haziran 2018 tarihli Genel İşler Konseyi’nde (GİK), Kuzey Makedonya ile Haziran 2019 tarihinde müzakerelere başlanabileceği ifade edilmiştir.

25 Mart 2020 tarihinde ise, AB GİK’te Kuzey Makedonya ile katılım müzakerelerine başlanması kararı alınmıştır.

Kuzey Makedonya’nın AB’ye katılım müzakerelerinin başlatılmasına dair Hükümetlerarası Konferans, 19 Temmuz 2022 tarihinde yapılmış ve tarama süreci başlamıştır.

AB ile Kuzey Makedonya arasındaki Vize Kolaylığı ve Geri Kabul Anlaşması, 1 Ocak 2008 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 2009 yılından beri vize serbestinden yararlanan Kuzey Makedonya, 27 Mart 2020 tarihinde NATO’ya üye olmuştur.