AYM ve Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı

AB'nin IPA olarak adlandırılan Katılım Öncesi Mali Yardım Aracı fonları, Türkiye'nin yeşil dönüşüm projelerini desteklemek için önemli bir kaynak sağlamaktadır. 2021-2027 dönemini kapsayan IPA III kapsamında, yeşil dönüşümle bağlantılı projelere ayrılan fon miktarı artarak devam etmektedir. Bu fonlar, Türkiye'nin sürdürülebilir bir ekonomiye geçişini hızlandırmak için kritik bir rol oynamaktadır.

Farklı sektörler altında yeşil ve dijital dönüşüm kapsamına giren birçok konu başlığı, Katılım Öncesi Yardım Aracı’nın (IPA) da öncelikleri arasında bulunmaktadır.

IPA’nın 2014 – 2020 döneminde, Çevre ve İklim, Ulaştırma, Rekabetçilik ve Yenilik, Tarım ve Kırsal Kalkınma ve Enerji sektörlerinde Yeşil dönüşüm bağlantılı 39 farklı proje yürütülmüş ve yürütülmeye devam etmektedir.

Bu projelere toplamda yaklaşık 150 milyon avro AB fonu tahsis edilmiştir.

IPA III dönemi, çevrenin korunmasını güçlendirerek, iklim değişikliğine karşı direncin artırılmasını sağlamak, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerinin azaltılmasına katkıda bulunmak, düşük karbonlu ve döngüsel bir ekonomiye geçişi hızlandırmak ve dijital ekonomiyi ve toplumu geliştirmek amacıyla yeşil dönüşümü teşvik etmektedir.

IPA III (2021 – 2027) döneminde ise uygulama aşamasına geçen 2021 ve 2022 yıllarına ait proje paketleri, Çevre ve İklim Değişikliği, Ulaştırma, Özel Sektörün Geliştirilmesi ve Enerji sektörlerinde Yeşil Mutabakat bağlantılı 20 proje içermektedir. Bu projelere tahsis edilen AB katkısı 117 milyon avroyu bulmaktadır.

Dijital dönüşüm kapsamında ise ekonominin, işletmelerin ve kamu hizmetlerinin dijitalleştirilmesi, e-devlet, e-ihale ve e-sağlık hizmetlerinin desteklenmesi, kentsel ve kırsal alan arasındaki dijital farklılıklarının kapatılması, akıllı ve güvenli ulaşım sistemlerinin desteklenmesi ve dijital teknolojiler ile desteklenmiş verimli tarımsal sistemler IPA öncelikleri arasında bulunmaktadır.

Dijitalleşme tüm IPA sektörlerinde ana akımlaştırılmış olup, her sektörden dijital dönüşümü esas alan projeler desteklenebilmektedir.

Bu kapsamda, IPA II ve IPA III döneminde sırasıyla 21 ve 4 adet proje desteklenmektedir. IPA II döneminde yaklaşık 186,5 milyon avro, IPA III döneminde ise yaklaşık 14,5 milyon avro dijital dönüşüm ile ilgili projelere aktarılmaktadır.

Bu projelerin sektörel dağılımına bakıldığında,  fon büyüklüğüne göre Tarım ve Kırsal Kalkınma, Rekabetçilik ve Yenilik, Çevre ve İklim, Eğitim ve İstihdam ile Ulaştırma sektörlerinin öne çıktığını görülmektedir.

Yeşil ve dijital dönüşüm konusu sonraki yıllarda da IPA’nın temel öncelikleri arasında yer almaya devam edecektir.

Avrupa Yeşil Mutabakatı Bağlantılı IPA II Projeleri

Avrupa Yeşil Mutabakatı Bağlantılı IPA III Projeleri