Fasıl 33- Mali ve Bütçesel Hükümler

Son Güncelleme: 03 Eylül 2021

Faslın Kapsamı

Bu alandaki müktesebat üyelikle birlikte AB bütçesine sağlanacak fonlar için gerekli mali kaynaklara (öz kaynaklar) ilişkin kuralları kapsamaktadır. Mali kaynaklar; gümrük vergilerinden elde edilen geleneksel öz kaynaklar, üye devletlerin KDV gelirlerinden aktarılan kaynak, üye devletlerin GSMH’sine bağlı olarak aktarılan kaynak ve geri dönüştürülmemiş plastik ambalaj atıklarından alınan kaynaktan oluşmaktadır. Üye devletler, yeterli koordinasyonun sağlanması, öz kaynaklara ilişkin katkıların doğru hesaplanması, tahsilâtı, ödenmesi ve denetiminin temini ile öz kaynaklara ilişkin kurallara uyum amacıyla AB'ye raporlamanın yapılabilmesi için gerekli idari kapasiteyi oluşturmalıdır. Bu alandaki müktesebat üyelikle birlikte doğrudan uygulanmaya başlamakta olup, söz konusu müktesebatın ulusal mevzuatımıza aktarılması gerekmemektedir.

Yatırım bütçesi olma özelliği AB Bütçesinin uzun dönem temelinde planlanmasını gerekli kılmaktadır ve bu kapsamda Çok Yıllı Mali Çerçeve olarak da anılan 7 yıllık bir süreyi kapsayan uzun vadeli planlar hazırlanmaktadır. 1,074 trilyon avro (2018 fiyatlarıyla) büyüklüğe sahip 2021-2027 dönemi uzun vadeli bütçesi ve Covid-19 sonrası toparlanmaya katkı sağlamayı amaçlayan 750 milyar avro bütçeli (2018 fiyatlarıyla) Yeni Nesil AB aracı birlikte önümüzdeki dönem için toplamda 1,8 trilyon avro (cari fiyatlarla 2,018 trilyon avro) kaynak yaratmaktadır.

Yeni Nesil AB altında yaratılan kaynak, Toparlanma ve Dayanıklılık Kolaylığı, ReactEU, Ufuk Avrupa, InvestEU, Kırsal Kalkınma, Adil Geçiş Fonu ve RescEU programlarına tahsis edilecektir.

Kovid-19 salgınının yol açtığı sorunlarla mücadele ve toparlanma için alınacak tedbirleri desteklemek üzere oluşturulacak Yeni Nesil AB aracı için, Komisyon, sermaye piyasalarından Birlik adına 750 milyar avroya (2018 fiyatlarıyla) kadar borçlanabilecektir. Yeni Nesil AB kapsamında Birliğin piyasadan borçlanarak ülkelere sağlayacağı desteğin geri ödenmesi konusunda ise, yeni öz kaynaklar oluşturulması söz konusudur. Bu kapsamda ilk adım olarak, üye devletlerin geri dönüştürülmemiş plastik ambalaj atıklarının ağırlığına göre hesaplanmış katkılarından oluşan yeni bir öz kaynak 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren uygulanmaya konulmuştur.

Faslın Müzakere Sürecinde Geldiği Aşama

Tanıtıcı tarama toplantısı 6 Eylül 2006, ayrıntılı tarama toplantısı 4 Ekim 2006 tarihinde yapılmıştır. 18 Mart 2016 tarihli Türkiye-AB Zirvesinde faslın Hollanda Dönem Başkanlığında müzakerelere açılması kararlaştırılmıştır. Fasıl, 30 Haziran 2016 tarihinde Brüksel'de düzenlenen Hükümetler arası Katılım Konferansında müzakereye açılmış olup, müzakerelerin geçici olarak kapatılabilmesi için Ek Protokolün tam olarak uygulanması şartı haricinde 1 adet teknik kapanış kriteri getirilmiştir. Kapanış kriteri uyarınca, "Türkiye'nin bu alandaki idari kapasitesini ve koordinasyon yapısını güçlendirmesi ve bu amaç doğrultusunda, öz kaynakların AB müktesebatı uyarınca doğru bir şekilde hesaplanması, tahmin edilmesi, bu kaynaklara ilişkin açıklama getirilmesi, bunların tahsil edilmesi, ödenmesi, denetlenmesi ve AB'ye rapor edilmesinin katılımla birlikte sağlanmasını teminen, yeterince hazırlık yapılması ve usule ilişkin kuralların belirlenmesi için bir Eylem Planı kabul etmesi" gerekmektedir.

33 No’lu Fasıl aynı zamanda “Vergilendirme”, “Gümrük Birliği”, “Mali Kontrol” ve “İstatistik” gibi fasıllar kapsamında çalışılan konuları içerdiğinden, bu faslın müktesebat bağlantılı gerekliliklerini yerine getiren çalışmalar diğer fasıllar altında halen devam etmektedir.

Faydalı Bağlantılar

AB bütçesinin kaynaklarına ilişkin ayrıntılı bilgi almak için: 

http://ec.europa.eu/budget/explained/budg_system/financing/fin_en.cfm

Yeni Nesil AB

https://ec.europa.eu/info/strategy/recovery-plan-europe_en

Tarama Toplantıları 

Tanıtıcı Tarama Toplantısı Sunuşları (6 Eylül 2006)

Ayrıntılı Tarama Toplantısı Sunuşları (4 Ekim 2006)

Tarama Sonu Raporu