Fasıl 32- Mali Kontrol

Son Güncelleme: 11 Eylül 2023

Faslın Kapsamı

Mali Kontrol Faslı kapsamında, 4 temel politika alanı bulunmaktadır. Bunlar; Kamu İç Mali Kontrolü (KİMK), Dış Denetim, AB Mali Çıkarlarının Korunması ve Euro'nun Sahteciliğe Karşı Korunmasıdır.

Kamu İç Mali Kontrolü, kamu sektöründe risk analizine ve kaynakların etkin, ekonomik ve verimli kullanılması sorumluluğuna dayalı kontrolleri kapsamaktadır. KİMK kavramı üç ilkeye dayanmaktadır: 1) güvenilir mali yönetim ve kontrol sistemleri ile desteklenen yönetsel hesap verebilirlik, 2) merkezi olmayan ve fonksiyonel olarak bağımsız iç denetim 3) mali yönetim ve kontrol ile iç denetim sistemlerinin merkezi uyumlaştırılması. Aday ülkelerin, KİMK reformuna ilişkin gerçekçi bir takvime bağlanmış kısa ve uzun vadeli hedefleri içeren bir Eylem Planı ile bir Politika Belgesi hazırlamaları gerekmektedir.

Dış denetim bakımından, aday ülkenin, Uluslararası Yüksek Denetim Kurumları Örgütü (INTOSAI) tarafından, özellikle Örgüt'ün yüksek denetim kurumların işlevsel, kurumsal ve mali yönden bağımsız olmasını öngören Lima Deklarasyonu'nda belirlenen uluslararası kuralları benimsemesi ve uygulaması beklenmektedir.

AB Mali Çıkarlarının Korunması kapsamında ise üye ülkeler arasında idari işbirliği yapılması konusu yer almaktadır. Bu bağlamda üye ülkelerin usulsüzlük ve yolsuzluklara ilişkin bütün şüpheli vakalarla ilgili olarak Komisyonla etkin bir işbirliği yapma ve iletişim kurma kapasitesine sahip olmaları gerekmektedir. Bunlara ilave olarak, Faslın bu bölümünde ele alınan konular arasında AB Mali Çıkarlarının Korunmasını düzenleyen 2017/1371 sayılı Konsey ve Avrupa Parlamentosu Tüzüğü ile ceza yasalarının yakınlaştırılması ve işbirliğinin güçlendirilmesi konuları yer almaktadır.

Son olarak, Euro benzeri madeni paraların yasaklanması, finansal kurumların sahte banknot ve madeni Euroların piyasadan çekilmesi ve sahteciliğe karşı etkin kurumlar ve prosedürler geliştirilmesi gibi Euro'nun sahteciliğe karşı korunması konusunun cezai olmayan yönleri de bu bölümde ele alınmaktadır.

Fasla İlişkin Tanıtıcı Sunum

Faslın Müzakere Sürecinde Geldiği Aşama

Tanıtıcı tarama toplantısı 18 Mayıs 2006, ayrıntılı tarama toplantısı 30 Haziran 2006 tarihinde yapılmıştır. Müzakere pozisyon belgemiz 13 Nisan 2007 tarihinde AB tarafına iletilmiş ve 26 Haziran 2007 tarihindeki AB Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesinde bu faslın müzakerelerine başlanması kararı alınmıştır. Bu Fasla ilişkin herhangi bir açılış kriteri belirlenmemiştir. Fasıl ile ilgili müzakerelerin geçici olarak kapatılabilmesi için Ek Protokolün tam olarak uygulanması şartı haricinde 6 adet teknik kapanış kriteri getirilmiştir.

Kapanış Kriterleri

1- Yeterli uygulama kapasitesi ile desteklenmiş ve kapsamlı bir Kamu İç Mali Kontrolü Politika Belgesi ile belirlenmiş politikalar ile uyumlu Kamu İç Mali Kontrolü (Public Internal Financial Control) mevzuatının benimsenmesi ve uygulanması

2- Sayıştay’ın INTOSAI standartları ve rehberleri ile uyumlu işleyişini garanti edecek politikaların ve mevzuatın uygulamasının benimsenmesi

3- AB’nin mali çıkarlarının Korunması (PIF) Konvansiyonu ve Protokolleri ile Türk Ceza Kanununun uyumlaştırılması (karşılandı, ancak 2017 yılında yürürlüğe giren 2017/1371 sayılı AB Direktifine göre yeniden gözden geçirilecektir)

4- AB Kurucu Antlaşmasının 280(3) No.lu (artık AB’nin İşleyişine Dair Antlaşmanın 325 No’lu)maddesinden doğan yükümlülüklerin yerine getirilmesini ve Komisyon tarafından yürütülen yerinde kontrol ve teftişler ile ilgili 2185/96 (AT) No.lu tüzüğün uygulanmasını temin etmek üzere ve özellikle en geç katılım tarihinden itibaren, Komisyon müfettişlerine yardım yükümlülüğünü taşıyan, etkin ve verimli koordinasyon hizmetinin kurulması (karşılandı)

5- Euro’nun sahteciliğe karşı korunmasını düzenleyen 1338/2001 sayılı Konsey Tüzüğüne en geç katılım tarihinden itibaren uygulanabilir olmak üzere yasal ve idari uyumun sağlanması (karşılandı)

6- Euro’ya benzer madalyonlar ve hatıra paraları ile ilgili 2182/2004 sayılı Konsey Tüzüğü’ne en geç katılım tarihinden itibaren uygulanabilir olmak üzere yasal ve idari uyumun sağlanması

İlgili Alt Komite Toplantıları

8 No'lu Gümrükler, Vergilendirme, Uyuşturucu Trafiği ve Karapara Aklama Alt Komitesi

Faydalı Linkler

5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu

6085 Sayılı Sayıştay Kanunu

Avrupa Sahtecilikle Mücadele Ofisi :

https://ec.europa.eu/anti-fraud/home_en

Avrupa Sayıştayı :

https://www.eca.europa.eu/en/Pages/ecadefault.aspx

Avrupa Komisyonu Bütçe Genel Müdürlüğü :

https://ec.europa.eu/info/departments/budget_en

Tarama Toplantıları